İsyan

özgürlük adına yapılmış güzel filmlerden biri jose dolorese hayran kalmamak mümkün değil yeni yapım fimlerin taşını sıkar suyunu çıkarır

Sir William Walker (Marlon Brando) adında bir İngiliz ajanı hayali bir Portekiz sömürgesi olan Queimada isimli adaya ajan provokatör olarak gönderilir. Amacı siyah köleleri örgütleyip Portekiz yönetimine karşı ayaklandırmaktır. Ada çok önemli bir şeker kamışı üreticisi olduğu için İngiltere adada ekonomik olarak hakim olmak istemektedir.Plana göre Portekiz yönetimi devrilecek ve yerine İngiltere’ye bağlı ve sözde egemen bir melez çiftlik sahibi sınıf iktidara gelecektir. Bu planı uygulamak için William Walker siyah köleleri, köleliğe karşı ve özgürlük için savaşmaya ikna eder.İsyanın başı José Dolores (Evaristo Márquez) isimli bir köle olur. Ayaklanma sırasında zengin sınıfa mensup olanlar Portekiz valisini öldürerek yönetime halk adına el koyarlar. Portekiz yönetiminin devrilmesinden sonra İngilizler kukla bir hükümet kurarlar, bu sırada Dolores ve ordusu gittikçe düzen dışına kayar. Kölelik resmen kaldırılmıştır ancak yeni gelen mülkiyet sistemine göre artık teorik olarak özgür olan köleler çok daha kötü koşullarda şeker kamışı tarlalarında çalışmak zorunda bırakılır.Devrimden sonra William Walker adayı terk eder. Adaya yıllar sonra tekrar geri döndüğünde görevi tekrar silaha sarılmış olan Jose Dolores ve ona bağlı siyahlardan oluşan ordusunu yoketmektir. Onun özgürlük fikirlerini takip eden Dolores ve isyancı ordusu adadaki İngiliz kukla yönetimine karşı silahlı ayaklanma başlatmıştır. Walker artık İngiliz hükümeti için değil “İngiliz Şeker Şirketi” için çalışmaktadır. Şirketin silahlı ordusu vardır ve doğrudan ada siyasetine müdahale etmektedir, hatta eski kukla cumhurbaşkanının idamına karar verip uygulamıştır. İsyancılarla savaşmak için İngiltere Ordusu adaya asker çıkartır. Saldırı planları isyancıların saklandıkları yoğun ormanlık araziyi tamamen yakarak onları ortaya çıkartmaktır. Bu strateji işe yarar ama sonuçta İngiltere’nin başta bu adayla ilgilenme sebebi olan şekerkamışı tarımına büyük zarar verilmiş olur.Sonunda isyancı ordu yenilir ve Dolores yakalanarak idam edilir, ancak bu bile isyanı durdurmayacaktır.Filmin sonunda William bir isyancı tarafından öldürülecek ve Dolores’in intikamı alınmış olacaktır. ALINTIDIR.Ancak filmin bu açıklamayı hak ettiğini düşünüyorum.Ayrıca Dolores gerçek hayatında bir oyuncu değildir.Yönetmenin isteği üzerine şeker kamışı üretenlerin arasından seçilen bir çiftçidir.Ne büyük şans ilk oyunculuk deneyimini marlon Brandonun yanında edinmek...

Sömürgeciliğin ilk emparyalist gelişiminde kapitalizmin ne kadar acımasız olabileceği üzerine harika bir yapımdı. İngiliz sömürgecilerin İspanyollardan kurtulabilmek için yarattıkları entrika dha sonrasında yaratılan özgürlük kahramanının gerçekten özgürlük kahramanı olmayı ciddiye alması ile beraber İngilizler için oluşturduğu tehlike, o kahramanın kendi insanları tarafından avlanması mükemmel bir öykü anlayan için. Brando ise kelimenin tam anlamı ile mükemmel. Zaten Amerikan sinemasında aykırı bir Orson Welles birde Brando öne çıkıyor. Sanırım hikaye gerçekte yaşamış bir Haiti özgürlük savaşçısından esinlenmiş. İnsanların üç kuruşluk menfaat için nasıl üzerlerinden geçilip , parçalandığını gösteriyor. Filmdeki en önemli sahnelerden birisi asi komutanı yakalayan zenci çavuşun repliği “ben yakaladığım kişinin rengine değil bana paramı ödeyene bakarım!”. Bu filmi seyrettiğim zaman şimdi seyrettiğim zırvaların ne kadar cıvık, zekadan ve duygudan yoksun apolitik olduğunu bir kez daha anlıyorum. Hollywood Marvel kahramanları ve hayali uzaylı istilası ile daha ne kadar göz boyayabilecek? Bu ülkede sanattan ve bilimden hala zevk alan insanları görmek bile moralimi yükseltiyor.